Aantal 12-18-jarigen in de provincie Drenthe neemt met ruim 10.000 af

Geschreven op 29 mei 2018

“In Drenthe zal de krimp sterker zijn dan gemiddeld in Nederland.”

Na de sterke krimp in het basisonderwijs zal er de komende jaren een sterke afname van het aantal leerlingen op het voortgezet onderwijs plaatsvinden.
In het basisonderwijs waren dalende leerlingenaantallen de afgelopen jaren voelbaar, maar het voortgezet onderwijs zag het aantal leerlingen nog licht stijgen. De piek van het aantal 12- tot en met 18-jarigen werd in 2017 bereikt met 44.316 jongeren in de provincie Drenthe (zie figuur).

Toekomstbeeld aantal jongeren in Drenthe

Vanaf 2018 zien we echter een dalende trend, die aan het begin van de jaren ’30 weer zal afvlakken. Het aantal jongeren van 12 tot en met 18 jaar in Drenthe zal in 2032 naar verwachting afgenomen zijn tot 33.577 personen. Dat betekent meer dan 10.000 jongeren minder dan het huidige aantal. Een afname van 23%.
In Drenthe zal de krimp sterker zijn dan gemiddeld in Nederland. Dat zien we aan de oranje lijn, waarbij het aantal jongeren in Nederland ieder jaar wordt vergeleken met het aantal in 1988 (indexcijfer = 100). De Drentse indexcijfers (de blauwe lijn) liggen lager en dalen sneller dan de landelijke indexcijfers. Daarnaast is de verwachte relatieve stijging van het aantal jongeren van 12 tot en met 18 jaar vanaf 2032 in Drenthe minder sterk dan in Nederland.

Verklaring daling jongeren

Dat het aantal jongeren nu weer gaat afnemen valt te verklaren door een golfbeweging in de Nederlandse bevolkingssamenstelling die zijn oorsprong vindt in de periode na de Tweede Wereldoorlog. Er werden toen veel kinderen geboren in Nederland (de babyboom-generatie). Dit veranderde eind jaren ’60 van de vorige eeuw toen minder baby’s geboren werden ten gevolge van onder andere toenemend anticonceptiegebruik en de emancipatie van vrouwen (de zogenaamde tweede demografische transitie). Een generatie verder nam het aantal kinderen weer toe doordat de grote groep babyboomers kinderen kregen. Deze kinderen vormden de groep jongeren van de afgelopen jaren en was relatief groot. De komende jaren hebben we te maken met jongeren waarvan hun ouders na de babyboom-periode zijn geboren. Zij waren met minder dan de generatie voor hen, dus hun kinderen zullen ook kleiner in aantal zijn. Hiermee is de verwachte daling voor de komende jaren verklaard. Vanaf 2030 zullen de jongeren van 12 tot 18 jaar de kleinkinderen van de babyboomgeneratie zijn, die generatie zal dus weer groter zijn.

Uitdaging voor het schoolaanbod voortgezet onderwijs

VO-scholen en gemeenten staan voor de uitdaging samen een ruim aanbod te kunnen blijven bieden, waarbij kinderen wat te kiezen hebben en hun school ook nog binnen redelijke afstand bereikbaar is. In een aantal regio’s is men daar al (veel) verder mee dan in andere. Omdat leerlingen in Drenthe vaak buiten hun woongemeente voortgezet onderwijs volgen, zullen de keuzes die één gemeente maakt ten aanzien van het voortgezet onderwijs  consequenties hebben voor leerlingen in andere gemeenten en zelfs provincies. Het is daarom belangrijk voor VO-scholen om de handen ineen te slaan en strategieën uit te werken die in de toekomst zorgen voor optimale diversiteit en bereikbaarheid van het voortgezet onderwijs.