Actief voorschools beleid in de gemeente Coevorden
Geschreven op 15 juni 2021
“De onderlinge communicatie met iedereen is van groot belang.”
Claudia Doek-Trip, beleidsadviseur onderwijs en voorschoolse educatie in de gemeente Coevorden, heeft al veel ontwikkelingen op haar beleidsterrein voorbij zien komen. Maar ziet tegelijkertijd, dat in de opvang en ontwikkeling van kinderen van 0 tot 4 jaar nog veel verbeteringen mogelijk zijn.
Ontwikkelingen
De gemeente Coevorden heeft in het verleden, door bezuinigingen en het teruglopende bereik, de subsidie voor het peuterspeelzaalwerk moeten stopzetten. Op dat moment een forse ingreep. Bij de uitvoering van de Harmonisatiewet pakte dit echter gunstig uit. Deze wet, die de kwaliteitseisen voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk op elkaar liet afstemmen, was in de gemeente Coevorden snel ingevoerd. Een overzichtelijk aantal kinderopvanginstellingen waren daarbij de partners van de gemeente. Bij de herverdeling van de financiële middelen Onderwijsachterstandenbeleid, kwam voor de gemeente Coevorden broodnodig extra budget beschikbaar. Dat gaf de ruimte om nieuw beleid te formuleren om alle kinderen te bereiken met voorschoolse educatie. In 2018 is Sardes benaderd om samen met de gemeente en de instellingen een plan te maken voor de voorschoolse educatie. Uitgangspunt daarin waren de eisen waaraan de voorschoolse educatie moest voldoen, zoals het aantal contacturen per week van 10 naar 16 uur brengen en een hbo’er op de groep. Na een eerste pilot in 2019 was de invoering ervan op 1 augustus 2020 een gelopen race.
Het resultaat
Claudia kijkt met een goed gevoel terug op het proces waarin het nieuwe VVE-beleid tot stand kwam. In gezamenlijke bijeenkomsten met alle partijen en in aparte gesprekken van Sardes met betrokkenen zijn de uitgangspunten voor het beleid opgesteld. De gemeente Coevorden heeft daarin vastgesteld dat het niet alleen de VVE-geïndiceerde kinderen subsidieert, maar ook de reguliere peuters. Voor alle kinderen ontvangt de kinderopvang een extra bedrag voor kwaliteit bovenop de uurprijs. Voor reguliere peuters is dit 8 uur per week, voor VVE-geïndiceerde peuters is dit 16 uur per week. In dit bedrag voor kwaliteit zit ook geld voor de hbo’er op de groep. Daarnaast biedt de gemeente subsidie voor peuters, van wie de ouders geen recht hebben op kinderopvangtoeslag. Een andere keuze is geweest om heterogene groepen te maken en te investeren in de scholing van de kinderopvangmedewerkers. Coevorden kent 8 kinderopvanginstellingen, waarvan 6 VVE aanbieden.
Het 0-tot-6-jarigenoverleg
De gemeente Coevorden heeft een 0-tot-6-jarigenoverleg, waarin alle betrokkenen zijn vertegenwoordigd: de gemeente, de kinderopvanginstellingen en de schoolbesturen, maar ook Icare en Maatschappelijk Welzijn Coevorden. Dit overleg helpt beleid ontwikkelen, adviseert over het beleid en voert het beleid uit, zoals dat samen met Sardes is opgesteld. Een van de onderwerpen die hier aan de orde komen, zijn de (wettelijk verplichte) resultaatafspraken VVE tussen de gemeente, de kinderopvanginstellingen en het onderwijs. Ieder neemt deel aan dit overleg vanuit een eigen verantwoordelijkheid, waarbij het onderwijs de resultaten voor de vroegschoolse educatie voor haar rekening neemt. De gezamenlijke afspraken zijn zo concreet mogelijk en zijn vernieuwd in 2020 nu in het basisonderwijs de kleuters niet meer worden getoetst. Wanneer een leerkracht bij een kleuter een achterblijvende ontwikkeling constateert, vergeleken met de voorgaande ontwikkeling, is daar extra aandacht voor. Er is onderlinge afstemming hoe de ontwikkeling van kinderen wordt gevolgd. Voor de 0-tot-4-jarigen zijn dit de ontwikkelingslijnen van Konnect en voor het onderwijs de leerlijnen van ParnasSys. Beide volgsystemen zijn aan elkaar gekoppeld, zodat een doorgaande ontwikkelingslijn zichtbaar is. Omdat de organisaties hetzelfde systeem gebruiken, is er een objectief criterium waaraan de ontwikkeling van een kind kan worden afgezet. In een warme overdracht van de kinderen vanuit de kinderopvang naar het basisonderwijs wordt meegegeven of een kleuter een VVE-indicatie heeft. Voor het basisonderwijs is het echter vaak moeilijk hier op individueel kindniveau op in te zetten.
De rol van de gemeente Coevorden
De gemeente Coevorden investeert niet alleen in een goede relatie met alle partijen in het 0-tot-6-jarigenoverleg, maar investeert ook in de beschikbaarheid van materialen. Wethouder Jeroen Huizing vindt taalontwikkeling heel belangrijk en draagt dit ook uit. Zo wordt de doorgaande lijn tussen de voorschoolse voorzieningen en de onderbouw in het basisonderwijs gestimuleerd door het gezamenlijk gebruik van Logo3000. De opbouw van een goede basiswoordenschat, zowel in de kinderopvang als in de groepen 1 tot en met 4, staat hiermee centraal. Bij de invoering van Logo3000 is aanvankelijk veel informatie gegeven over het gebruik ervan. Dit maakte veel enthousiasme los bij de betrokkenen. De gemeente heeft daarna het materiaal aangeschaft. Logo3000 wordt nu gebruikt naast het programma Uk en Puk en Piramide. Naast LOGO3000 wordt aansluitend ook ‘Ei van Columbus’ ingezet. Dit programma is een woordenschatondersteuning voor ouders, die het Nederlands onvoldoende beheersen. Maar ook het gebruik van BoekStart in de Kinderopvang als subsidievoorwaarde, de invoering van Bieb op school en het gezamenlijk volgen van cursussen door pedagogisch medewerkers en leerkrachten zijn voorbeelden van de wijze waarop de gemeente een stimulerende rol heeft. Claudia geeft aan dat onderlinge communicatie met iedereen van groot belang is.
Hoe moet de toekomst van de voorschoolse educatie eruit zien?
Claudia verwacht dat de kinderopvang van de 2 ½- tot 4-jarigen een basisvoorziening gaat worden. Daarmee zal de gemeente een andere verantwoordelijkheid krijgen bij de vorming van Integrale Kindcentra en het onderbrengen van deze opvang bij het onderwijs. Hoewel veel scholen een kinderopvangonderdak hebben, is er nog geen sprake van integrale voorzieningen. Een mooie ontwikkeling zou volgens Claudia zijn dat kinderen een verlengde schooldag krijgen met daarin veel sport en cultuur.
Meer informatie:
Mariet Thalens
coördinator Regiegroep Drentse Onderwijskwaliteit
06 51 55 28 02
m.thalens@gmail.com
