Brugfunctionaris Sharon Lawson: “Dit is de mooiste baan die er is”

Geschreven op 21 juni 2023

“Door in gesprek te gaan met ouders, hun situatie te begrijpen en door ouders te ondersteunen, kunnen zij als brugfunctionaris problemen helpen oplossen en belemmeringen wegnemen, waardoor een kind beter tot leren en ontwikkelen komt.”

Sharon Lawson, brugfunctionaris van basisschool De Pendinghe in Groningen, voelt zich enorm op haar plek op de school waar ze jarenlang werkte als leerkracht, maar nu als “brugger”actief is. Diane Corba is sinds een aantal maanden de brugfunctionaris van basisschool Villa Kakelbont in Hoogeveen. Zij was daarvoor medewerker van de GGD. Ze zag tijdens de schoolonderzoeken dat gezinsproblematiek invloed heeft op een leerling. Ze wilde graag langer aan een school verbonden zijn om met ouders een relatie te kunnen opbouwen.

Twee brugfunctionarissen die zorgen voor een verbinding tussen het kind en de ouders en de school. Door in gesprek te gaan met ouders, hun situatie te begrijpen en door ouders te ondersteunen, kunnen zij als brugfunctionaris problemen helpen oplossen en belemmeringen wegnemen, waardoor een kind beter tot leren en ontwikkelen komt.

Wat doet een brugfunctionaris?

De omstandigheden in een gezin hebben veel invloed op het functioneren van kinderen, zoals het niet mee kunnen doen door financiële problemen, ouders die weinig of geen contact hebben met de leerkracht vanwege het niet spreken van de Nederlandse taal, er als ouder alleen voor staan door scheiding of anderszins, door laaggeletterdheid of slechte schoolervaringen van de ouders. Sharon vertelt dat bijna alle ouders op De Pendinghe in dezelfde situatie zitten. Bekend is dat 78% van de ouders een minimum inkomen heeft. Waarschijnlijk zitten andere ouders daar net boven. Er zijn veel één-ouder gezinnen waarvan de moeder soms meer baantjes heeft om de touwtjes aan elkaar te knopen. De leerlingen van De Pendinghe hebben 40 verschillende nationaliteiten. Sharon vertelt dat het contact met Nederlandse ouders juist wat moeilijker verloopt. Daar heerst vaak de mentaliteit van “We redden ons wel” of “Een dubbeltje wordt toch nooit een kwartje”. Diane heeft op Villa Kakelbont een andere schoolpopulatie. De ouders zijn autochtoon en er is vaak sprake van intergenerationele armoede.

De problemen die de gezinnen ondervinden, zijn niet op te lossen door de school of de leerkracht, maar maken het voor een leerling wel veel moeilijker zich thuis te voelen op school en zich goed te ontwikkelen. Een brugfunctionaris, als verbinder tussen de ouders en de school, kan zich volledig richten op het ondersteunen van ouders en daarmee de leerkracht ontlasten. De leerkracht en de IB-er kunnen zich dan focussen op hun onderwijsinhoudelijke taak. Een brugfunctionaris is volledig lid van het team, maar heeft geen lesgevende taak. Ouders zien de brugfunctionaris als een van de juffen, die alle tijd voor hen heeft, waar ze hun verhaal kwijt kunnen en die ze helpt om bij de juiste instanties aan te kloppen voor hulp.

De start van het werken met brugfunctionarissen

Op een werkbezoek in Gent van onderwijsprofessionals uit de gemeente Groningen kwam men in aanraking met de werkwijze van deze “verbinders”. Men zag de meerwaarde van deze werkwijze en vond dat het goed zou zijn dit ook op te starten in Groningen. Aanvankelijk als een driejarige pilot met twee brugfunctionarissen op scholen in de wijken Paddepoel en Selwerd. Als leerkracht op De Pendinghe had Sharon zelf ervaren hoe pittig het kan zijn om met groepen te werken, waarvan de leerlingen voor een groot deel een niet-Nederlandse achtergrond hebben. De taalbarrière maakt contact met de ouders vaak moeilijk. Maar ook de schroom bij ouders om naar een leerkracht te gaan om iets te bespreken. “Ouders willen wel, maar durven niet” is haar ervaring. Ze merkte juist dat door een laagdrempelig contact met ouders en uit te gaan van het motto “Hoe kunnen we elkaar helpen? ” het samenwerken met ouders gemakkelijker verliep. Dit was een goede motivatie voor haar om van leerkracht brugfunctionaris te worden op dezelfde school waar ze de ouders en leerlingen al kende.  “In het begin was het wel pionieren” zegt Sharon, vooral met het opbouwen van een netwerk en contacten te leggen met allerlei verschillende organisaties. De bekostiging van de brugfunctionarissen komt niet uit de formatie van de school. De gemeente bekostigt het voor een deel en verder zijn er aanvullende subsidies, zoals de Wijkgelden. Inmiddels is de pilotfase in Groningen al lang voorbij en na 11 jaar zijn er nu 21 brugfunctionarissen op scholen voor het basis- en voortgezet onderwijs in wijken waar een bepaald percentage gezinnen armoede kennen.

Diane is als brugfunctionaris in Hoogeveen tot nu toe de enige in Drenthe. Zij is een van de 20 brugfunctionarissen die zijn aangesteld in een 1-jarige pilot van het Ministerie van OCW dat binnen het project Gelijke Kansen Aliliantie is opgezet.

Wat zijn de ervaringen?

Sharon vertelt enthousiast over haar werk en geeft veel voorbeelden van de hulp die ze heeft kunnen geven. Aanwezig zijn, aanspreekbaar zijn en contact opbouwen met de ouders en de kinderen is het begin. Daarom is ze elke morgen op het schoolplein te vinden om gesprekjes aan te knopen en “Er is altijd wel iets waar je het over kunt hebben”. Ook verzorgt ze de intake op school, zodat er direct een eerste contact is gelegd en ze een beeld heeft van het gezin. Sharon is als brugfunctionaris alert op signalen dat het bij een gezin of kind niet goed loopt. Te laat op school komen of niet komen, is aanleiding om te bellen of op huisbezoek te gaan.

Diane herkent het pionieren in deze beginfase en het opbouwen van een relatie met de ouders. Zij doet dit vooral door aanwezig en zichtbaar te zijn: op het schoolplein, bij het fruit eten en het buiten spelen, bij de Ouderraad, de avond 4-daagse en de sportdag. Ze merkt dat het nu begint te lopen en ouders ook contact met haar zoeken.

Als “brugger” tussen ouders en school is het goed een onderscheid te maken tussen zaken die zelf opgepakt kunnen worden of die expliciet bij de leerkracht horen. In dat laatste geval stimuleert de brugfunctionaris contact op te nemen met de leerkracht of dit eventueel samen te doen.

De brugfunctionaris is ook een brug tussen het gezin en allerlei maatschappelijke organisaties. Sharon en Diane hebben contact met veel van deze organisaties, zoals het jongerenwerk, maar ook met het Wijkteam, de bibliotheek, Humanitas, Stichting Leergeld, JGZ en het Taalhuis. Het Jeugd Educatiefonds heeft De Pendinghe een bedrag beschikbaar gesteld voor de spelletjeskast waaruit geleend mag worden. Ook staat er iedere dag op school een mand met broodjes. Ieder kind die daar trek in heeft of geen ontbijt heeft gehad, kan een broodje pakken. Zo gaat Diane samen met drie moeders het idee van een weggeefkast in school verder uitwerken. Ook een laagdrempelige manier om ouders die het financieel lastig hebben te helpen.

Dat een brugfunctionaris veel kan betekenen voor ouders, blijkt uit veel succes verhalen. Diane werd door een moeder gevraagd haar kind dat moeite had met het afscheid nemen extra aandacht te geven. Een van de moeders van De Pendinghe is nu onderwijsassistent door de hulp die ze kreeg om oppas te regelen tijdens de studie. Of de moeder die nu witte sneakers durft te dragen onder haar traditionele kleding, omdat ze sneakers zo mooi vindt. Het is fijn van deze moeders te horen: “Ik ben zo trots op mezelf”.

Bron: interview met Sharon Lawson en Diane Corba en de brochure “De brugfunctionaris op school”