Door ‘Petje af’ groeien kinderen en krijgen ze meer zelfvertrouwen
Geschreven op 25 oktober 2022
“Scholen kunnen Petje af ook inschakelen om doordeweeks activiteiten te starten. Voor de leerlingen betekent Petje af veel. Het programma biedt de kinderen bijzondere ervaringen die niet alleen hun kennis vergroten, maar vooral ook zelfvertrouwen geven. ”
Petje af is een project dat kinderen van 10 tot 14 jaar laat kennismaken met verschillende activiteiten en beroepen waarmee ze normaal gesproken niet in aanraking komen. Het verbreedt hun leefwereld. In de gemeente Coevorden en in de gemeente Noordenveld zijn lokale stichtingen Petje af actief. Manda Boon, locatiemanager van Petje af in Coevorden en in Schoonoord, vertelt over het ontstaan en de werkwijze van deze lokale stichting, maar vooral ook wat het betekent voor de ouders en kinderen die meedoen.
Wat is de oorsprong van Petje af?
Kinderen kunnen, tijdens het leren van – op het oog eenvoudige – onderwerpen belemmeringen ondervinden, omdat ze de context van een opdracht, een som of een vraag niet kennen. Twee pabo-studenten merkten dit tijdens hun stage zo’n 15 jaar geleden. Leerlingen die goed konden rekenen, konden een som die ging over het theater niet maken. Ze blokkeerden, omdat ze niet wisten wat een theater was. De studenten gingen daarop met deze leerlingen een theater bekijken. Dit was het begin van het project. Er kwam een landelijke stichting Petje af met lokale stichtingen. De landelijke stichting is faciliterend. De lokale stichtingen zijn autonoom, met uitzondering van de omvang van het programma waar aan moet worden voldaan. Die omvat 30 zondagen, verdeeld in 7 blokken over een bepaald onderwerp. Het bestuur van een lokale stichting moet bestaan uit vertegenwoordigers van de lokale overheid, het onderwijs en ondernemers: de bekende 3 O’s. De eerste drie jaar krijgen de lokale stichtingen financiële steun vanuit het landelijke fonds, daarna moeten ze zelf voor hun financiën zorgen door subsidie van de overheid te vragen en aan eigen fondsenwerving te doen. In Coevorden is het initiatief ontstaan vanuit een persoonlijke interesse van twee personen.
Voor wie is Petje af bedoeld?
Petje af is voor 10- tot 14-jarigen die een duwtje in de rug goed kunnen gebruiken om meer kansen te krijgen, hun talenten te ontdekken, hun netwerk te vergroten en cultureel kapitaal te verwerven door veel nieuwe kennis en ervaringen op te doen. De projectmanager merkt dat de aanmeldingen uit de groep komen waar het project voor is bedoeld. Door Petje af te presenteren in de groepen 7 en 8 van de scholen, bij de buurtsportcoaches en bijvoorbeeld bij maatschappelijk werk zijn er meer aanmeldingen dan dat er mee kunnen doen. Daarom volgt er steeds een zorgvuldige intake. De projectmanager en één van de coaches gaan na de aanmelding bij de ouders en de leerling op bezoek om kennis te maken met het gezin en om te zien wat Petje af kan bieden. Maar ook wat de leerpunten van de leerling zijn. Deelnemen is ook niet vrijblijvend. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze 85% van de zondagen meedoen en de ouders komen bij elk blok van 4 zondagen een keer op bezoek.
Het programma kent een grote variatie aan activiteiten
Petje af heeft een uitgebreid programma met een grote variatie aan activiteiten, waaraan ze drie jaar mogen meedoen. Ondernemers kunnen zich aanmelden om de leerlingen te ontvangen of worden door de organisatie hiervoor gevraagd. De coaches zijn vrijwilligers – pabo-studenten, een kindercoach, gepensioneerden of andere geïnteresseerden – die de nodige ondersteuning geven en tijdens de bijeenkomst de leerlingen begeleiden. Petje af is een erkend leerbedrijf, zodat ook mbo-studenten er hun stage kunnen doen. De coaches doen veel ervaringen op in het omgaan met de ouders en kinderen. De bijeenkomsten duren van 11 uur tot 3 uur ’s middags, waarbij ook samen wordt gegeten. In elke blok van 4 zondagen staat één thema of beroep centraal, zoals kunst, de rechtspraak (met advocaten en rechters), horeca, eenzaamheid (met samen koken voor anderen) en duurzaamheid. De projectmanager zorgt voor de thema’s en de inhoud ervan. Ook het organiseren ervan ligt op haar bordje. Bij activiteiten buiten Coevorden zorgen ouders en vrijwilligers voor vervoer. Petje af mag gebruik maken van het busje van schoolbestuur Fiers.
Scholen kunnen Petje af ook inschakelen om door de weeks activiteiten te starten.
Wat betekent Petje af voor de leerlingen en hun ouders?
Voor de leerlingen betekent Petje af veel. Soms zit dat in 'kleine' dingen, zoals op maandag in de kring ook iets kunnen vertellen over wat je in het weekend hebt gedaan. Het programma biedt de kinderen veel bijzondere ervaringen, die niet alleen hun kennis vergroten, maar vooral ook zelfvertrouwen geven. Manda Boon geeft een paar mooie voorbeelden. Tijdens een bezoek aan de waterstofboot Ecolution van Wubbo Ockels, in het blok over duurzaamheid, gaf één van de mensen die heeft mee gebouwd aan de boot een presentatie. Een leerling stelde een aantal goede vragen en werd daarop gecomplimenteerd voor zijn technisch inzicht. Dat geeft zelfvertrouwen. Of de leerling die over eetbare bloemen hoort van een gastdocent in het blok over fauna en flora, daar thuis over vertelt en de zondag erna ervoor kiest een bloemstuk van eetbare bloemen te maken.
De ouders zijn intensief bij het project betrokken en komen bij elke blok kijken naar de presentaties door de kinderen. Tijdens de periode van 30 zondagen zijn er twee keer talentgesprekken tussen de coach, de ouders en de leerling. Hierbij wordt vooral benoemd wat de positieve talenten van het kind zijn. Omdat de coaches alle zondagen aanwezig zijn, bouwen ze een band op met de leerlingen. Dit geeft aanknopingspunten voor een gesprek met de leerling, maar ook input voor het gesprek met de ouders. Dit kan leiden tot een doorverwijzing naar andere instanties wanneer er specifieke problemen zijn in het gezin.
Het project Petje af is daarmee een ‘gelaagd’ project. Voor de kinderen betekent het kennismaken met veel verschillende activiteiten, beroepen en deskundigen en het vergroten van hun leefwereld. Ze ontdekken hun talenten en interesses en groeien in zelfvertrouwen. De ouders krijgen een positief beeld van de talenten van hun kinderen en ontvangen ondersteuning wanneer dat nodig is. De coaches doen ervaringen op die kunnen gebruiken in hun verdere (onderwijs)loopbaan.
