Is er sprake van groeiende inkomensverschillen tussen gebieden in het Noorden?
Geschreven op 13 februari 2020
“De belangrijkste oorzaak voor de toename van de inkomensverschillen is dat mensen met een hoger inkomen minder vaak naar krimp- en anticipeerregio’s verhuizen.”
De bevolkingsontwikkelingen in Nederland zijn onevenredig verdeeld. Groei vindt vooral plaats in de Randstad en het overige stedelijke gebied in Nederland. In het landelijk gebied is sprake van bevolkingsdaling, met name aan de randen van Nederland. Tussen groeiende en krimpende gebieden bestaan inkomensverschillen. Gemiddeld zijn mensen in krimpgebieden minder rijk dan in groeiende gebieden. Verhuizingen van mensen met verschillende inkomens dragen mogelijk bij het aan het groter worden van deze inkomensverschillen. In het onderzoek is gekeken of dit daadwerkelijk zo is. De uitkomsten geven voeding aan de toekomstige keuzes ten aanzien van woningbouw en investeringen in het vestigingsklimaat in zowel groeiende als krimpende gebieden.
Het onderzoek ‘De rol van binnenlandse verhuizingen in groeiende inkomensverschillen tussen gebieden binnen Noord-Nederland’ is uitgevoerd door Trendbureau Drenthe, Sociaal Planbureau Groningen en Fries Sociaal Planbureau in opdracht van de Provincie Drenthe en de Provincie Groningen in samenwerking met de provincie Friesland.
Uit het onderzoek komt naar voren dat de inkomensverschillen toenemen tussen krimp- en anticipeergebieden aan de ene kant, en groeiende landelijke gebieden aan de andere kant. Deze verschillen nemen voor een deel toe omdat mensen met lagere inkomens minder vaak uit krimp- en anticipeerregio’s verhuizen. De belangrijkste oorzaak voor de toename van de inkomensverschillen is echter dat mensen met een hoger inkomen minder vaak naar krimp- en anticipeerregio’s verhuizen. Per saldo blijkt er geen grote vestiging van lagere inkomens in krimp- en anticipeergebieden te zijn.
Dit kan voor gemeenten en provincies aanleiding zijn om te kijken of de verhuisstromen van mensen met lagere en hogere inkomens in zekere mate gestuurd kunnen worden. Dit kan enerzijds door het verbeteren van het vestigingsklimaat voor mensen met hogere inkomens in krimpende gebieden, maar ook door een breder aanbod voor mensen met lagere inkomens in groeiende gebieden. Zij moeten er daarbij rekening mee houden dat urbanisatie (de trek naar de steden) een trend is die zich niet makkelijk laat keren. Een andere optie is daarom om krimp- en anticipeergebieden zo goed mogelijk te ondersteunen in de mogelijke gevolgen van de groeiende inkomensverschillen.
In februari 2020 wordt het complete rapport opgeleverd aan de provincies. Een compacte publieksversie is nu al beschikbaar. Ook zijn de resultaten gepresenteerd op een wetenschappelijk congres, voor de gedeputeerden van de provincies en voor beleidsmakers van provincies, gemeenten en andere maatschappelijke instellingen.
Bekijk de eindrapportage De rol van binnenlandse verhuizingen in groeiende inkomensverschillen tussen gebieden binnen Noord-Nederland
