Meeste jongeren blijven in Drenthe wonen
Geschreven op 27 oktober 2020
“De meeste jongeren blijven in Drenthe wonen. Waar toch veel jongeren vertrekken, komen ze later terug deels terug als jongvolwassene (of worden ze vervangen door jongvolwassenen elders uit het land).”
Vanuit alle plattelandsgebieden worden al jaren zorgen geuit over het grote vertrek van het aantal jongeren. Zo ook in Drenthe. En niet zonder reden. Jongeren verhuizen inderdaad vaak van het platteland naar de stad om te studeren, te werken, of omdat er meer actie in de stad is. Toch is dit maar een deel van het verhaal. De meeste jongeren blijven namelijk in Drenthe wonen. In de meer stedelijke, maar ook in de plattelandsgemeenten.
We hebben onderzocht hoe groot het vertrek van jongeren uit de provincie Drenthe nou eigenlijk is. En of jongeren ook weer terugkomen of worden vervangen door andere jongvolwassenen. Dit hebben we gedaan door middel van een zogenaamde cohortanalyse, waarbij groepen 17-jarigen in de tijd worden gevolgd.
De belangrijkste conclusie van dit onderzoek is dat de meeste jongeren in Drenthe blijven wonen. Inderdaad, de jeugd trekt weg, maar een groot deel blijft, en in latere jaren komt een deel weer terug. Bekijk hieronder de resultaten van de analyse.
Redelijk stabiel provinciaal patroon zichtbaar
De cohortanalyse laat zien dat een deel van de jongeren na hun 17e levensjaar uit de provincie Drenthe vertrekt, maar dat de meerderheid blijft. De groep jongeren van 17 jaar in 2000 heeft 5 jaar later (als de jongeren uit deze groep 22 jaar zijn) nog 77% van de oorspronkelijke omvang. Dit betekent dat ongeveer een kwart van de jongeren is vertrokken. Na het 25e levensjaar neemt de omvang van de groep weer toe. In 2020 is de groep 37-jarigen 92% van de omvang van de groep 17-jarigen in 2000.
Dit patroon van vertrek van begin twintigers en vestiging van eind twintigers en dertigers keert ook terug in de andere cohorten. In 2005 en 2010 zijn we dat er wat meer jongeren zijn vertrokken, maar er lijken er ook weer meer terug te keren. Het cohort van 2015 volgt voorlopig de trend van het cohort 2000.
Grote verschillen tussen gemeenten
Bij de ontwikkeling van het aantal 17-jarigen zijn in Drenthe duidelijke verschillen tussen gemeenten te zien. Een belangrijk verschil is te zien tussen gemeenten met een stedelijk en een plattelandskarakter. In de plattelandsgemeenten volgen de cohorten ongeveer de trend van het provinciaal gemiddelde. Eerst een stevig vertrek, en vervolgens weer vestiging. In de stedelijke gemeenten is het vertrek veel kleiner, en vindt daarna niet altijd groei plaats.
De mate van eerst vertrek en vervolgens vestiging verschilt tussen de plattelandsgemeenten. Zo is de groep 17-jarigen in de gemeente Tynaarlo na een aantal jaren meer dan gehalveerd (45%), maar neemt de omvang daarna weer toe tot ongeveer de oorspronkelijke omvang. In de gemeenten Aa en Hunze, ook gelegen tussen Groningen en Assen, valt eenzelfde trend te zien, al is deze minder scherp. Het dieptepunt ligt in deze gemeenten op ongeveer 60%. Dit is ook het geval in de gemeenten Borger-Odoorn, Westerveld en De Wolden, al is de vestiging op latere leeftijd in deze gemeenten minder sterk. Opvallend is wel dat in De Wolden in de jongere cohorten steeds meer jongeren lijken te blijven. In Midden-Drenthe (65%) en Coevorden (70%) blijven in eerste instantie de meeste jongeren wonen, maar is het herstel minder sterk dan in de andere gemeenten.
Bij de meer stedelijke gemeenten is een duidelijk onderscheid te maken tussen Assen en Meppel enerzijds en Hoogeveen en Emmen anderzijds. In Assen en Meppel zien we na een aanvankelijke kleine daling (tot 80-90% oorspronkelijke omvang), een sterke stijging van de omvang van de cohorten. Deze stijging is in de recentere cohorten wat minder sterk dan in het cohort 2000, maar nog steeds duidelijk aanwezig. In Hoogeveen en Emmen blijft ook ongeveer 85% van de jongeren, maar is er daarna geen toename te zien.
Conclusie
De meeste jongeren blijven in Drenthe wonen. Waar toch veel jongeren vertrekken, komen ze later terug deels terug als jongvolwassene (of worden ze vervangen door jongvolwassenen elders uit het land). Dit is in stedelijke gemeenten het geval, in de plattelandsgemeenten rond de steden, maar toch ook in de plattelandsgemeenten die wat meer perifeer zijn gelegen. Het is dus absoluut niet zo dat de meeste jongeren uit Drenthe vertrekken.
