Leefstijl

Meer dan de helft van de volwassen inwoners van Drenthe heeft overgewicht

Overgewicht kan leiden tot verschillende ziekten en aandoeningen, waaronder diabetes, hoge bloeddruk, beroerten, hart- en vaatziekten, kanker en psychische klachten. In Drenthe had in 2024 ruim de helft van de volwassenen (56%) overgewicht. Dit percentage ligt iets hoger (59%) onder inwoners van 65 jaar of ouder, dan onder de rest van de volwassen Drentse bevolking (55%).

Het aantal mensen met overgewicht steeg de afgelopen jaren zowel in Drenthe als landelijk. In 2024 had landelijk 50% van de volwassenen overgewicht, in 2012 was dit 48%. In Drenthe is de stijging de afgelopen jaren nog wat hoger, van 52% in 2012 naar 56% in 2024.

Binnen de provincie Drenthe zien we verschillen in het aandeel inwoners met overgewicht. Zo zien we dat in de gemeente Emmen het grootste aandeel inwoners met overgewicht leeft. In de gemeente Tynaarlo woont het kleinste aandeel van volwassenen met overgewicht.

Aandeel rokers neemt gestaag af

Tabak, alcohol en drugs kunnen een nadelig effect hebben op de gezondheid van mensen. Vooral roken is een belangrijke risicofactor. Het percentage Drenten dat rookt is met 14% lager dan het gemiddelde van Nederland (16%). Het aandeel mensen dat rookt neemt de laatste jaren ook af, in 2012 rookte nog 24% van de Drenten. Dit betekent een afname van 10% in de afgelopen 12 jaar. De verwachting is dat roken tot 2050 nog gestaag blijft afnemen in alle leeftijdsgroepen.

Wat opvalt is dat er procentueel twee keer zoveel mensen roken uit de groep 18- tot 65 jaar (17%) als uit de groep 65 jaar of ouder (8%). Dit geldt zowel voor het roken van tabaksproducten als voor vapen.

Binnen Drenthe zien we grote verschillen in rookgedrag. Met name in de gemeenten Emmen, Hoogeveen en Meppel wordt relatief veel tabak gerookt. In de gemeenten Tynaarlo, Midden-Drenthe en Borger-Odoorn wordt het minste tabak gerookt. In Assen zien we veruit het hoogste percentage volwassen mensen dat vapet.

Roken en vapen onder jeugd neemt weer toe

In Drenthe rookt 5% van de jeugd dagelijks, en 8% wekelijks. Dit is beiden een paar procent hoger dan het landelijk gemiddelde. Ook de afgelopen jaren zien we dat het gebruik in Drenthe hoger ligt dan gemiddeld in Nederland. Tussen 2015 en 2019 ging zowel landelijk als provinciaal het dagelijks gebruik sterk naar beneden (van 6,4% naar 2,9% in Drenthe). Echter is er de laatste jaren weer een stijging te zien in dit percentage. Dezelfde beweging zien we voor wekelijks roken.

De percentages voor dagelijks roken binnen Drenthe liggen redelijk dicht bij elkaar (rond de 5%), alleen de gemeenten Meppel (7,1%) en De Wolden (7,0%) kennen relatief veel hogere percentages. Ook voor wekelijks roken scoren de gemeenten Meppel en De Wolden relatief hoog, samen met de gemeente Tynaarlo. In de gemeente Hoogeveen zijn relatief weinig jongeren die roken.

Voor het gebruik van een vape zijn de verschillen met landelijke cijfers minder groot, en voor dagelijks vapen ligt het percentage in Drenthe zelfs iets lager dan gemiddeld in Nederland. Binnen Drenthe valt op dat er in de gemeente Midden-Drenthe relatief veel jongeren vapen. In de gemeente Hoogeveen lijkt het gebruik van vapes onder jongeren het laagst te liggen.

Alcoholgebruik in Drenthe rond landelijk gemiddelde

Driekwart (77%) van de volwassen Drenten geeft aan een ‘drinker’ te zijn en weleens alcohol te nuttigen. Dit zijn vaker 18- tot 65-jarigen (80%) dan 65-plussers (72%). Dit is in lijn met het landelijke beeld. Over de jaren heen zien we, zowel landelijk als provinciaal, een afname van het percentage volwassenen dat alcohol drinkt.

Zware drinkers drinken minstens één keer per week minimaal 4 (vrouwen) of 6 (mannen) glazen alcohol op één dag. In 2024 voldoet in Drenthe 8% van de volwassenen hieraan, waarbij 18- tot 65-jarigen vaker (10%) tot deze groep behoren dan de 65-plussers (5%). Over het algemeen liggen de percentages voor ‘zware drinkers’ in Drenthe iets lager dan gemiddeld in Nederland.

Het aantal mensen dat overmatig veel drinkt – meer dan 14 glazen per week voor vrouwen of 21 glazen per week voor mannen – ligt rond de 5%, eveneens in lijn met het landelijke beeld. Ook hier zien we de afgelopen jaren een dalende trend, met een kleine dip gedurende de coronajaren.

Binnen Drenthe zien we dat er in een aantal gemeentes relatief minder gedronken wordt, namelijk Emmen, Borger-Odoorn, Coevorden en Assen.

Sporten en bewegen

Sporten en bewegen maken onderdeel uit van een gezonde leefstijl. Het draagt bij aan een betere fysieke gezondheid, en verbetert sociaal en mentaal welzijn. Inwoners die regelmatig bewegen voelen zich vitaler, blijven langer zelfstandig en zijn vaak meer verbonden met hun omgeving. In Drenthe staat sporten en bewegen hoog op de politieke agenda en is er de komende jaren een sterke focus op deze thema’s. We zien in Drenthe steeds vaker dat sport wordt ingezet als middel in het sociaal domein. Middels de Sport- en beweegmonitor Drenthe worden de kennis en ontwikkelingen op dit thema in gevolgd en in beeld gebracht.