Zomerprogrammering: voor en door jongeren
Geschreven op 25 november 2022
“Na drie jaar Zomerprogrammering heeft het in 12 gemeenten een vaste plek gekregen en lokale netwerken doen ontstaan.”
De provincie, gemeenten en maatschappelijke partijen werken al drie jaar samen om tijdens de zomervakantie activiteiten uit te voeren voor jongeren, maar vooral ook door jongeren bedacht en opgezet. Deze Zomerprogrammering geeft ontspanning en ontmoetingen, maar ook de kans kennis te maken met activiteiten die misschien nieuw zijn. Na drie jaar Zomerprogrammering heeft het in 12 gemeenten een vaste plek gekregen en lokale netwerken doen ontstaan. Esther Rodenburg, adviseur bij CMO STAMM coördineert deze Zomerprogrammering samen met haar collega Saskia Duursma.
Wat kon er wél ondanks de coronabeperkingen!
Tijdens de coronaperiode werd het steeds duidelijker dat er veel jongeren waren, die het moeilijk vonden dat veel activiteiten niet meer door konden gaan. Activiteiten die onderdeel waren van hun normale dagelijkse leven. De school viel voor langere tijd weg met alleen online lessen en ook het verenigingsleven lag stil. Zelfs het ontmoeten van vrienden en vriendinnen was moeilijk door alle beperkingen. Er werd ook vooral gedacht in beperkingen. Dat had voor veel jongeren een behoorlijke impact. Er was sprake van lusteloosheid, ongemotiveerdheid wat betreft school en soms ontstonden er mentale problemen. Maar waarom alleen denken in beperkingen? Je kunt ook kijken wat wel mogelijk is.
De start van de Zomerprogrammering
Esther Rodenburg vertelt hoe, uit het denken in mogelijkheden, de eerste Zomerprogrammering is ontstaan. Op initiatief van de provincie is in 2020 een start gemaakt. Er was een instrument beschikbaar om de behoefte aan activiteiten onder jongeren in beeld te krijgen. Een eerste “flitspeiling” werd uitgevoerd door Trendbureau Drenthe. Van het begin af aan was duidelijk dat het alleen een succes zou worden wanneer je de jongeren zelf betrekt bij de programmering. Maar hoe kom je te weten waar de jongeren behoefte aan hebben? Hoe benader je – provinciebreed – zo’n grote groep? In korte tijd werd via social media en mensen in de lokale gemeenschap, zoals de jongerenwerkers en de sport- en cultuurcoaches, de flitspeiling uitgezet met een paar simpele vragen: is er genoeg te doen? wat zou je willen doen? en wil je meehelpen, meedenken en mee-organiseren?
Een gouden greep
Van het begin af aan bleek deze opzet “niet alleen voor jongeren, maar vooral ook door jongeren” een gouden greep. Binnen drie weken kwam er uit de 12 gemeenten voldoende respons om te starten en 25% van de jongeren wilde meedenken. De provincie droeg deze eerste keer financieel bij voor de ondersteuning en stelde voor elke gemeente € 5.000,- beschikbaar voor de activiteiten. Dat motiveerde de betrokkenen extra, want daardoor kon er nét iets meer. De eerste Zomerprogrammering was hiermee een feit en ontstonden er lokale netwerken die de uitvoering van de activiteiten op zich namen.
Drie jaar Zomerprogrammering
In elke gemeente vindt nu een grote variatie aan activiteiten plaats, waaraan meer dan 1.000 jongeren meedoen. Jongeren van 12 tot 18 jaar vormen de grootste groep, maar in een aantal gemeenten zijn er ook activiteiten voor jongere kinderen. Jongvolwassenen helpen vaak als vrijwilligers. De activiteiten bieden de jongeren ontspanning, ontmoetingen en veel sport- en culturele activiteiten. Gewoon chillen mag ook. Er zijn mooie voorbeelden van activiteiten die zonder de Zomerprogrammering niet waren uitgevoerd. Zomaar een greep uit de hoeveelheid: gratis workshops dansen, paintballen, een schildersworkshop, mountainbiken en lasergamen.
Op lokaal niveau zijn er netwerken ontstaan en nieuwe contacten gelegd, soms tussen organisaties die elkaar daarvoor niet kenden of samenwerkten. Esther Rodenburg en Saskia Duursma (de coördinatoren) zien dat steeds meer organisaties zich aansluiten en daardoor is een ruimer aanbod aan activiteiten mogelijk. Het voortgezet onderwijs is betrokken bij de flitspeiling. Soms is de laatste activiteit in het schooljaar de eerste activiteit van de Zomerprogrammering en ontstaat er een doorgaande lijn. Ook wordt een steeds bredere doelgroep bereikt zoals de jongeren in een AZC.
Hoe ziet de toekomst van de Zomerprogrammering eruit?
De coronabeperkingen vormen voor jongeren geen belemmering meer. Maar de Zomerprogrammering laat zien dat er bij jongeren wel een behoefte is om elkaar ook in de zomerperiode vaker te zien. Niet alle jongeren gaan op vakantie. En met deze aantrekkelijke activiteiten bereiken de lokale uitvoerders jongeren die je anders misschien niet bereikt. De ondersteuning door CMO STAMM blijft in lichte vorm, evenals de financiële bijdrage van de provincie en de gemeenten. De lokale netwerken pakken het nu zelf op en zien nieuwe kansen in hun samenwerking. Er is op lokaal niveau en stevige structuur ontstaan. De Zomerprogrammering stimuleert jongeren actief mee te denken en mee te doen en andere talenten te ontwikkelen door samen leuke dingen te doen, je in te zetten voor andere jongeren en te leren van elkaar.
