Gezondheidsverschillen en gezondheidswinst. Naar een integraal preventiebeleid in Drenthe!

Geschreven op 20 september 2018

“In overeenstemming met de gedachtelijn van de WRR, Pharos en de staatssecretaris zetten we ons in Drenthe in voor een Integraal Preventiebeleid.”

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft het rapport ‘Van verschil naar potentieel’ uitgebracht. Conclusie? Nederlanders zijn gezonder geworden, maar de verschillen tussen sociaaleconomische groepen zijn niet afgenomen, en op sommige punten zelfs toegenomen. In Drenthe staat het preventiebeleid in de zorg ook hoog op de agenda. Hier zijn al de eerste stappen gezet naar een Integraal Preventiebeleid voor Drenthe. Graag geven we je inzicht in de reacties op het WRR-rapport en het Integraal Preventiebeleid in Drenthe.

Hoger opgeleiden 15 jaar gezonder en 6 jaar ouder

Uit het rapport van de WRR blijkt dat Nederlanders gezonder worden, maar de verschillen tussen de sociaaleconomische groepen zijn niet zijn afgenomen, en op sommige punten zelf toegenomen. Uit de cijfers blijkt dat hogeropgeleide Nederlanders gemiddeld ongeveer 6 jaar ouder worden dan lageropgeleide Nederlanders. Hogeropgeleiden leven daarnaast gemiddeld 15 jaar langer in ‘goed ervaren’ gezondheid dan lageropgeleiden.

Een nieuwe impuls

De WRR stelt voor om het preventiebeleid een nieuwe impuls te geven door niet langer de gezondheidsverschillen centraal te stellen maar het gezondheidspotentieel. ‘We dienen ons dan af te vragen hoe zoveel mogelijk gezondheidswinst kan worden behaald, en hoe gezondheidsverlies zoveel mogelijk kan worden voorkomen’. De WRR benoemt drie prioriteiten:

Nadruk op aanpak in het begin van de levensloop (van de periode vlak voor de zwangerschap tot en met het 18e levensjaar);
Extra aandacht voor degenen met de grootste gezondheidsachterstand (zoals mensen met een lage sociaaleconomische status);
Keuze voor drie bekende speerpunten die de oorzaak zijn van een groot deel van de ziektelast in Nederland:
- Roken;
- Overgewicht en een ongezond eet- en beweegpatroon;
- Problematisch alcoholgebruik.

De WRR pleit ook voor het verkennen van psychische gezondheid als nieuwe en urgente prioriteit. ‘Stemmings- en angststoornissen gaan gepaard met een grote ziektelast, komen vaker voor bij mensen met een lagere sociaaleconomische status en worden in toenemende mate bij jongeren gesignaleerd’.
Pharos, het expertisecentrum over gezondheidsverschillen, is het eens met de WRR dat we moeten inzetten op de mensen die dat het meest nodig hebben en waar de grootste gezondheidswinst te behalen is. Staatsecretaris Blokhuis van VWS noemt in de kamerbrief naar aanleiding van de WRR-policybrief dat de gedachtegang heel goed aansluit bij het nationale preventieakkoord dat hij in het najaar wil sluiten met maatschappelijke partijen en bedrijfsleven. In Drenthe staat het preventiebeleid ook hoog op de agenda. Hier zijn al de eerste stappen gezet naar een Integraal Preventiebeleid voor Drenthe.

Naar een integraal Preventiebeleid in Drenthe

Volwassenen in Drenthe roken meer, drinken vaker en hebben meer overgewicht vergeleken met de rest van Nederland. Er zijn grote gezondheidsverschillen en gemeenten hebben te maken met vergrijzing. Verschillen in gezondheid en leefstijl tussen de opleidingsniveaus in Drenthe zijn onverminderd groot. Een meer integraal ingestoken aanpak van preventie bij kwetsbare groepen is daarom hard nodig.
In overeenstemming met de gedachtelijn van de WRR, Pharos en de staatssecretaris zetten we ons in Drenthe in voor een Integraal Preventiebeleid. Hiervoor is een ZonMw-aanvraag toegekend. In dit project gaan de 12 gemeenten van Drenthe, GGD Drenthe, SportDrenthe, Trendbureau Drenthe/CMO STAMM, de Werkplaats Sociaal Domein Noord en de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Noord-Nederland samen aan de slag met preventie in de Drentse gemeenten. Ook RIVM en Zilveren Kruis denken mee bij dit initiatief.

Aan de slag met preventie in Drentse gemeenten

Het integrale project “Aan de slag met preventie in de Drentse gemeenten” geeft een nieuwe impuls in Drenthe. In twee fasen gaan we aan de slag. In de eerste fase van het project wordt de lokale gezondheidssituatie en preventieaanpak in de 12 gemeenten in kaart gebracht door middel van gemeentelijke of wijkgezondheidsprofielen. Op basis daarvan wordt een projectplan gemaakt wat weer ter beoordeling aan ZonMw wordt voorgelegd. De tweede fase van het project is de uitvoering van het projectplan en behoeft opnieuw een toekenning van ZonMw. Door het project breed in te steken wordt niet alleen gekeken naar de gezondheid maar ook naar de totale leefomgeving. Hierdoor wordt ook ingezet op het vergroten van de zelfredzaamheid en participatie. Trendbureau Drenthe is mede aanvrager van het project en brengt en deelt regionale kennis en cijfers over de maatschappelijke context en het Drentse zorglandschap.