Welke impact heeft corona op de Drentse Onderwijsmonitor?

Geschreven op 14 januari 2021

“In het voorjaar van 2021 presenteert Trendbureau Drenthe nieuwe uitkomsten van coronagerelateerde onderzoeken.”

De coronamaatregelen hebben een grote impact. Ook op het onderwijs, en als gevolg daarvan ook op de Drentse Onderwijsmonitor. Hierdoor zijn over het schooljaar 2019-2020 op diverse thema's van de Drentse Onderwijsmonitor geen gegevens beschikbaar. Het valt te verwachten dat leerlingen onderwijsachterstanden oplopen. De effecten hiervan zijn nog niet zichtbaar in de huidige cijfers. In 2021 onderzoekt Trendbureau Drenthe de verdere gevolgen van corona op het onderwijs.

Corona en het onderwijs

In 2020 deed het coronavirus wereldwijd zijn intrede. Om de verspreiding van het virus tegen te gaan, nam de regering maatregelen. Die troffen ook het onderwijs. Op 16 maart 2020 zijn alle onderwijsinstellingen ‘gesloten’ en werd zoveel mogelijk les op afstand verzorgd. De eindtoets in groep 8 is komen te vervallen, evenals het centraal examen in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Hoe het verder ging in de tijd staat hieronder weergegeven.

Tijdlijn maatregelen corona in het onderwijs

Corona en de Drentse Onderwijsmonitor

Voor de Drentse Onderwijsmonitor betekenen de coronamaatregelen dat er over schooljaar 2019-2020 geen gegevens beschikbaar zijn op onderstaande thema’s:

Overgang naar voortgezet onderwijs

• Eindtoetsen in het basisonderwijs;
• Resultaten op de eindtoets;
• Heroverweging / bijstelling schooladviezen;
• Schooladviezen: dit zijn doorgaans de definitieve adviezen, na eventuele bijstelling. Dit jaar geven we de eerder afgegeven schooladviezen van de leerkracht.

Prestaties basisonderwijs

• Referentieniveaus in groep 8;
• Referentieniveaus naar schoolweging.

Voortgezet onderwijs

• Examens en slaagresultaten: geen eindcijfers schoolexamens.

Corona en leerachterstanden

De toetsresultaten taal en rekenen, die Trendbureau Drenthe ieder jaar analyseert, betreffen middentoetsen, afgenomen begin 2020 (januari/februari). Eventueel opgelopen leerachterstanden als gevolg van coronamaatregelen zijn hierin nog niet merkbaar.

Dat er onderwijsachterstanden zijn opgelopen valt te verwachten. Inmiddels hebben verschillende onderzoeken uitgewezen dat er achterstanden zijn opgelopen, met name bij kinderen met lager opgeleide ouders.

Onderzoek van Oxford University laat zien dat Nederlandse basisschoolleerlingen in de maanden van de eerste sluiting van de scholen (16 maart 2020) weinig tot geen progressie hebben geboekt. Dit is met name het geval voor kinderen van laagopgeleide ouders. Onderzoek van Cito bevestigt dat de leergroei bij leerlingen tijdens het afstandsonderwijs minder was dan andere jaren.

Coronagerelateerd onderzoek door Trendbureau Drenthe (uitkomsten verwacht in voorjaar 2021)

• Panelonderzoek onder ouders en studenten naar onderwijsachterstanden/ studievertraging, motivatie, kwaliteit van onderwijs en contacten met klas- en studiegenoten en leraren/docenten. Meting 1 in april 2020 en meting 2 in november 2020.
• Onderzoek naar online en hybride vormen van onderwijs.
• Hoe garandeer je voldoende kwaliteit, dat werkzaam is voor leerkrachten en docenten en wat wil je ook na tijden van corona behouden? Wat kunnen we van elkaar leren?
  • Hoe behoud je de motivatie van leerlingen bij onderwijs op afstand / hybride onderwijs (p.o. en v.o.)?