Ruim 1 op de 3 Drenten is bang om anderen te besmetten
De angst om anderen te besmetten en om zelf besmet te worden heeft veel invloed op de sociale contacten die Drenten hebben. Mensen die bang zijn om anderen te besmetten of om zelf besmet te raken spreken minder mensen, zijn vaker eenzaam en somber, en denken vaker dat de gevolgen en maatregelen van de coronacrisis nog lang stand zullen houden. Van alle panelleden is bijna 36% bang om anderen te besmetten. 44% is bang om besmet te raken. Vooral jongeren zijn bang om anderen te besmetten, terwijl vooral 65- tot 74-jarigen bang zijn om besmet te raken. Mensen die last hebben van psychische of lichamelijke klachten geven vaker aan bang zijn om besmet te raken dan mensen die hier geen last van hebben.
Angst om besmet te worden is nog niet voorbij
De angst om besmet te raken neemt af, zo laat het Lifelines onderzoek zien. Begin april maakt 54% van de Lifelines deelnemers (hoofdzakelijk mensen in Noord-Nederland) zich soms of vaker zorgen om ziek te worden. Eind mei is dit percentage afgenomen, maar maakt nog altijd een derde van de mensen zich zorgen. Ondanks dat het besmettingsgevaar afneemt is er dus nog steeds een grote groep mensen die zich zorgen maakt. Het verschilt per persoon hoe deze zorgen zich ontwikkelen. De onzekerheden over de ziekte, zoals welke groepen kwetsbaar zijn en hoe en door wie het virus overgedragen kan worden, lijken hier veel invloed op te hebben.
Meer eenzaamheid tijdens de lockdown
Ongeveer 1 op de 6 mensen uit het Drents Panel geeft aan zich in april vaker eenzaam te hebben gevoeld dan normaal. De leeftijdsgroep 18- tot 34-jarigen, mensen met een slechte gezondheid en mensen die bang zijn om anderen te besmetten of om zelf besmet te raken geven het vaakst aan vaker eenzaam te zijn.
Eenzaamheid vooral toegenomen onder jongeren
Mensen tussen de 18 en 34 jaar geven ruim drie keer zo vaak als de groepen 50- tot 64-jarigen en 65-plussers aan dat zij zich in april vaker eenzaam hebben gevoeld. De oudste leeftijdsgroep geeft het vaakst aan dat er weinig is veranderd aan hun sociale contacten. Mogelijk speelt een verschil in leefstijl tussen de generaties een rol. Jongere generaties zijn vaak nog druk bezig met het opbouwen van sociale netwerken en zien gemiddeld meer mensen voor sociaal contact. Hierdoor kan het gemis van deze contacten sterker voelen, en voelen zij zich dus ook eenzamer. Uiteraard zijn er ook binnen de leeftijdsgroepen verschillen aanwezig en gelden bovenstaande uitspraken niet voor iedereen.
Drenten met psychische of persoonlijke problemen zijn vaker eenzaam
Mensen die aangeven een slechte gezondheid te hebben voelen zich bijna drie keer vaker eenzaam dan mensen die vinden dat ze een goede gezondheid hebben. Ook voelen ze zich veel vaker somber. Als we de uitsplitsing maken naar lichamelijke en geestelijke gezondheid dan zien we dat met name de geestelijke gezondheid veel invloed heeft op het zich eenzaam voelen tijdens de coronacrisis. Mensen die geen last hebben van psychische of persoonlijke problemen geven in 10% van de gevallen aan zich vaker eenzaam te voelen. Voor mensen die een klein beetje of heel erg last hebben van psychische of persoonlijke problemen is dit 45%. Opvallend is dat voornamelijk jongeren (18-34 jaar) aangeven beperkt te worden door psychische problemen.
Eenzaamheid neemt toe met ernst van lichamelijke klachten
Vooral ouderen hebben vaker last van lichamelijke klachten. Lichamelijke klachten hebben minder invloed op de toename van eenzaamheidsgevoelens dan psychische klachten. 14% van de mensen zonder lichamelijke klachten of beperkingen geeft aan zich vaker eenzaam te voelen, tegenover 22% bij mensen die beperkte of erge lichamelijke beperkingen ervaren.
Mate van regie speelt grote rol bij toename van eenzaamheid en somberheid
Zowel voor lichamelijke als voor psychische gezondheid geldt dat de mate van eigen regie lager is bij mensen met een slechtere gezondheid*. Mensen die onvoldoende eigen regie hebben voelen zich ruim drie keer vaker eenzaam en ruim 4 keer vaker somber dan mensen die matig tot veel eigen regie hebben.
*Dit is gebaseerd op de zeven vragen die gebruikt worden in de gezondheidsmonitor van het RIVM om regie over het eigen leven te meten. Bij een lage score is er sprake van onvoldoende eigen regie. Vanaf een minimum score is er sprake van matig of veel regie over het eigen leven. De score op eigen regie zegt iets over de mate waarin een persoon het gevoel heeft invloed te hebben op de gebeurtenissen in zijn of haar leven
Veel buurtactiviteiten liggen stil, maar er ontstaan ook mooie initiatieven
De coronacrisis heeft veel invloed op de mate waarin mensen meedoen in de maatschappij. Inmiddels worden steeds meer maatregelen weer versoepeld en gaan er steeds meer dingen open, maar de afgelopen maanden moesten veel bedrijven en instellingen hun deuren gesloten houden. Onderzoek van de BOKD laat zien wat het effect is geweest van de coronamaatregelen voor dorpsinitiatieven en buurt- en dorpshuizen in Drenthe.
1 op de 6 mensen van 65 jaar of ouder geeft aan dat buurt- of dorpsgenoten zich nu meer voor hen inzetten dan in de periode voor ‘corona’. Voor jongere leeftijdsgroepen is dit veel minder vaak het geval (tussen de 6% en 8%).
Bijna de helft van de Drenten heeft meer vertrouwen in de overheid
46% van de inwoners van Drenthe geeft aan dat hun vertrouwen in de overheid in april groter was dan voorheen. 88% van de mensen heeft aangegeven dat zij blij zijn met de maatregelen die er worden genomen om de verspreiding van het coronavirus te beperken. Ouderen zijn bovengemiddeld tevreden over de maatregelen. Mensen die bang zijn om besmet te worden of om anderen te besmetten zijn het vaakst ontevreden over de maatregelen die genomen worden.
Meer inzichten
Ben je benieuwd naar deze uitkomsten, maar dan in Groningen? Sociaal Planbureau Groningen voerde hetzelfde onderzoek uit onder ruim 3.700 leden van het Groningse Panel. Door de grootte van dit panel kunnen we voor Groningen meer uitkomsten laten zien. De uitkomsten voor Groningen en Drenthe hebben veel overeenkomsten. Lees meer over de sociale gevolgen in Groningen, of lees het totaalbeeld van de onderzoeksuitkomsten van het corona panelonderzoek in Drenthe.
