Langer zelfstandig wonen ouderen: contacten in de buurt belangrijk

Geschreven op 15 februari 2018

“De discussie over langer zelfstandig wonen zal zich moeten richten op het sociale aspect in buurten, wijken en dorpen.”

Het rijksbeleid is erop gericht om mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. De Rijksbouwmeester maakte begin februari 2018 duidelijk dat onze woonwijken hier nog lang niet op berekend zijn. Naast de geschiktheid van de woning gaf hij aan dat het sociale element, de ontmoeting in de buurt en wijk, belangrijk is om het lang zelfstandig wonen tot een succes te maken. Dat een groot sociaal netwerk bijdraagt aan langer zelfstandig wonen, blijkt ook uit een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau (2018). De eerste resultaten van het onderzoek van het Trendbureau Drenthe naar langer zelfstandig wonen in Drenthe wijzen erop dat de rol van het sociale netwerk cruciaal is.

Langer zelfstandig wonen in Drenthe

Het Trendbureau Drenthe presenteert de eerste resultaten op 22 februari tijdens een werkplaats. Dit houdt in dat we met een groep van betrokkenen die in hun dagelijks werk met dit onderwerp te maken hebben, de uitkomsten van het onderzoek verder willen verdiepen. De resultaten van het onderzoek worden in maart 2018 door Trendbureau Drenthe gepubliceerd.

Thema urgent in Drenthe

In de provincie Drenthe is de vergrijzing sterker dan in de rest van het land, vooral in gebieden met bevolkingskrimp. In 2017 waren er bijna 110.000 Drenten ouder dan 65 jaar, ongeveer 22% van de bevolking. Het thema langer zelfstandig wonen en de rol van het sociale netwerk is daarom urgenter dan elders.

Sociale netwerk van groot belang tegen eenzaamheid

Op Drentse schaal is de eenzaamheid een issue. De eenzaamheid van ouderen is toegenomen van 39% naar 45%, blijkt uit ouderenonderzoek 2016 van de GGD. Uit dat zelfde onderzoek komt naar voren dat ouderen vaker het gevoel hebben dat ze te weinig sociale relaties hebben (32%). Ouderen voelen zich minder eenzaam in dorpen waar bewoners prettig met elkaar omgaan (in hun eigen beleving), dan ouderen die minder positieve lokale omgangsvormen ervaren. Dit blijkt uit de landelijke studie van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) onder dorpsbewoners (SCP Het belang van dorpsgenoten voor ouderen op het platteland, 2016). Om het lang zelfstandig wonen tot een succes te maken is, naast de geschiktheid van de woning, het sociale netwerk van nog groter belang geworden.

Sociale netwerken cruciaal

De discussie over langer zelfstandig wonen zal zich dus ook zeker moeten richten op het sociale aspect in buurten, wijken en dorpen. Denk aan het investeren in de netwerken rond ouderen. Dit is soms lastig omdat mensen vaak aangeven niet geneigd te zijn de buren om hulp te vragen. Ook is het lastig om hulp aan te bieden als je elkaar niet (goed) kent. Inzetten op elkaar ontmoeten kan dan ook kleinschalig georganiseerd worden. Denk bijvoorbeeld aan samen wandelen en met elkaar koffiedrinken. Het is soms nodig dat het welzijnswerk helpt om mensen in contact te brengen en de netwerken te starten. Als ze er eenmaal zijn is het voor inwoners makkelijker ze in stand te houden.