In Drenthe relatief minder havo- en vwo-diploma’s uitgereikt dan landelijk
Geschreven op 31 mei 2019
“In Drenthe wordt iets minder vaak doorverwezen naar een havo- of vwo-niveau dan landelijk, maar dat verklaart bij lange na niet waarom in Drenthe minder vaak een havo- of vwo-diploma wordt gehaald”
De eindexamens in het voortgezet onderwijs zijn net achter de rug. Hoe zit het met de diplomaverdeling in Drenthe? Cijfers van de afgelopen examenperiode zijn nog niet beschikbaar, daarom blikken we terug op schooljaar 2017-2018. Scholen in Drenthe reikten in 2018 aan ruim 5.100 leerlingen een diploma uit. In 1 op de 3 gevallen betrof het een havo- of vwo-diploma (33%). Landelijk is bijna de helft (45%) van de behaalde diploma’s op havo- of vwo-niveau.
Hoe kan het dat in Drenthe veel minder vaak een havo- of vwo-diploma gehaald wordt?
We zoomen in op een aantal mogelijke verklaringen:
In Drenthe iets minder havo- en vwo-adviezen dan landelijk
Heeft Drenthe jaarlijks minder gediplomeerde havisten en vwo-ers erbij, omdat er nu eenmaal minder naar deze niveaus is doorverwezen? Daar blijkt het slechts in beperkte mate aan te liggen. In Drenthe wordt inderdaad iets minder vaak doorverwezen naar een havo- of vwo-niveau dan landelijk, maar dat verklaart bij lange na niet waarom in Drenthe minder vaak een havo- of vwo-diploma wordt gehaald. In Drenthe kreeg 42% een havo-, havo-vwo- of vwo-advies, tegenover 45% landelijk. Wel is het zo dat in Drenthe relatief meer leerlingen een havo-advies kregen dan landelijk en minder vaak een vwo- of havo-vwo-advies. En we weten dat de afstroom juist onder leerlingen met een havo-advies hoog is. Iets meer dan een kwart (26%) van deze leerlingen is in Drenthe in het derde leerjaar op het vmbo beland. Landelijk is dit aandeel veel lager (16%). Meer informatie over de schooladvisering is te vinden op de Drentse Onderwijsmonitor.
Instroom in het voortgezet onderwijs
Nu betekent een bepaald schooladvies niet dat een leerling ook daadwerkelijk op dat niveau instroomt in het voortgezet onderwijs. In de Drentse Onderwijsmonitor 2017 vermeldden we dat Drentse leerlingen met een dubbel advies (bijvoorbeeld havo-vwo) vaker instromen op het laagste niveau van dit dubbel advies (havo), dan het hoogste niveau (vwo). Vooral voor leerlingen met lager opgeleide ouders en leerlingen wonend in gebieden met een lage sociaaleconomische status was dit het geval. Leerlingen met een enkelvoudig advies startten hun voortgezet onderwijsloopbaan even vaak onder als boven hun adviesniveau.
Het niveau waarop leerlingen starten in het voortgezet onderwijs, heeft invloed op hun verdere schoolloopbaan (Van de Werfhorst, Elffers & Karsten, 2015). De Inspectie van het Onderwijs deed hier onderzoek naar en vond dat instromen op een hoger niveau leidt tot een grotere kans om op een hogere onderwijspositie in het derde leerjaar terecht te komen (Inspectie van het Onderwijs, 2017). Of leerlingen in Drenthe vaker onder hun adviesniveau in het voortgezet onderwijs instromen dan landelijk is hierbij een relevante vraag. Landelijke cijfers ontbreken echter.
In Drenthe meer afstroom dan landelijk
Minder havo- en vwo-diploma’s wordt voor een deel verklaard doordat leerlingen op Drentse scholen vaker afstromen dan landelijk. Dat is al jaren zo. Zo zat in 2017-2018 van de 3e jaars leerlingen op een vo-school in Drenthe 15% minimaal 1 niveau onder het geadviseerde schoolniveau (bijvoorbeeld schooladvies: havo, niveau 3e leerjaar: vmbo). Landelijk was dit 11%. Wel daalde het percentage afstromers de afgelopen jaren, zowel landelijk als in Drenthe (bron: Drentse Onderwijsmonitor).
In Drenthe worden diploma’s het minst vaak gestapeld
Na het behalen van een diploma blijft een deel van de leerlingen in het voortgezet onderwijs en start hier met een nieuwe, hogere opleiding. Dit heet stapelen of gediplomeerd opstromen. De Staat van het Onderwijs vermeldt dat de overstap van vmbo-leerlingen met een gemengd theoretische leerweg naar de havo nog het meest voor komt. Deze overstap vindt in Drenthe (12%) minder vaak plaats dan in de overige provincies, met Noord-Holland als koploper (19%).
Hoe zit het tot slot met de slaagpercentages in Drenthe en Nederland?
De afgelopen jaren waren de slaagpercentages op alle onderwijsniveaus in Drenthe doorgaans iets hoger dan of even hoog als landelijk. In schooljaar 2017-2018 deed Drenthe het iets minder goed. Juist onder havo- en vwo-eindexamenkandidaten bleef het slaagpercentage iets achter bij de landelijke cijfers. Relatief gezien leverde dat Drenthe dus iets minder havo- en vwo-diploma’s op dan landelijk. Zie de Drentse Onderwijsmonitor online.
