De coronacrisis heeft voor veel Drenten een grote invloed op de werksituatie. Vanaf maart 2020 is de boodschap ‘werk zoveel mogelijk thuis’. Daarnaast is er bij velen sprake van een grotere baanonzekerheid door de (wisselende) afgekondigde maatregelen. Naast mensen die al langere tijd met armoede of schulden kampten, komen nu nieuwe groepen in financiële moeilijkheden.
Minder contact en meer stress op het werk
Bijna de helft (48%) van de inwoners met een inkomen uit werk geeft aan dat ‘corona’ (ook) negatieve veranderingen in het werk teweeg heeft gebracht. Met name sociale en mentale aspecten van werk worden veel genoemd: minder contacten met collega’s, meer werkdruk of stress, en een minder goede balans tussen werk en privé. (Gedeeltelijk) verlies van werk, opdrachten of inkomsten speelt bij 7% van de respondenten met werk als belangrijkste bron van inkomsten. Opmerkelijk is dat hier geen sprake is van een stijging ten opzichte van het panelonderzoek uit april 2020. Onder degenen die werk, opdrachten of inkomsten zijn verloren, zijn zelfstandigen sterk oververtegenwoordigd. Ander onderzoek (Trendbureau Drenthe, 2021) laat zien dat binnen deze groep de zzp’ers verreweg het zwaarst zijn getroffen.
Het percentage ‘totaal’ in de figuur is berekend op basis van gewogen data. Voor de overige percentages geldt dat niet.
Onzekerheid over de toekomst bij zelfstandigen
Mede dankzij de steunmaatregelen van de overheid zijn er in 2020 minder bedrijfsfaillissementen dan in 2019 (CBS). De arbeidsparticipatie in de provincie Drenthe ligt in het derde kwartaal van 2020 1,2 procentpunt lager dan in het derde kwartaal van 2019 (CBS). De vrees is dat dit slechts de stilte voor de storm is. De werkloosheid zal in 2021 toenemen (volgens CBP-prognose) en gemeenten vrezen in 2021 extra uitgaven, doordat meer mensen een beroep doen op de bijstand. Ook ondernemers maken zich zorgen: bijna 1 op de 3 geeft aan dat de omzet van de eigen onderneming sterk (>25%) is gedaald door de coronacrisis; bij 16% is de toekomst van de onderneming onzeker geworden. Bij 1 op de 5 is het plezier in het ondernemerschap afgenomen door de coronacrisis.
Mensen met slechte of matige gezondheid hebben vaak financiële zorgen
Naast zzp’ers maken ook mensen met een slechte of matige gezondheid zich vaak zorgen over hun inkomen. Dit kan beide kanten op werken, de toename van de uitgaven en de afname van het inkomen kunnen veroorzaakt worden door gezondheidsproblemen. Echter kunnen beide ook zorgen voor een verslechtering in de (mentale) gezondheid. Het verband tussen een slechte gezondheid en financiële zorgen zien we bij alle leeftijdsgroepen terugkomen.
Leeftijdsgroep 50 tot 64 jaar heeft het vaakst zorgen om financiën; jongeren zien het vaakst afname van het inkomen
De leeftijdsgroep 50- tot 64-jarigen maakt zich het vaakst zorgen om de financiën (14%). Toch is dit niet de groep die het vaakst te maken krijgt met een afname van het inkomen. Dat zijn namelijk de 18- tot 34-jarigen. 12% van deze leeftijdsgroep heeft te maken met een afname in het inkomen door de coronacrisis, onder 50- tot 64-jarigen is dit 10%. 65-plussers hebben het minst vaak te maken met verlies van inkomen (4%). Het is niet verwonderlijk dat jongeren het vaakst geraakt worden. Zij hebben vaker een flexibel contract en daarmee minder baanzekerheid (UWV, 2020).
